Analysis of the Concept of “Ideology” in Althusserian Theory: Differences from the Classical Marxist Understanding and its Role in the Theory of the Capitalist State

Tarih boyunca devletler iktidarlarının devamlılığını sağlamak ve meşrulaştırmak için birçok argümana başvurmuşlardır. İdeoloji de bu argümanların başında gelmektedir. Tarihsel süreçte farklı bağlamlarda çeşitli anlamlarda kullanılan ideoloji, Althusser ile bir boyut kazanmıştır. Althusser’le birlikte, her şeyi kapsayan, tarih zaman dışı, maddi yapısı olan kavrama dönüşmüştür. Bu bağlamda çalışmanın kapsamını Althusser’in ideoloji teorisi oluşturmaktadır. çalışmayla amaçlanan, Althusserci ideolojiyi ideolojinin devlet kuramındaki yerini klasik Marksist anlayışla farklılıkları da içine alacak şekilde ortaya koymaktır. Çalışmada ulaşılan sonuçta devletin ideolojik aygıtları monist yapıdaki kuramını düalist yapıya kavuşturduğu görülmektedir. Althusser, anlayıştan olarak, salt ekonomik pratiğin uzantısı olarak ele almamıştır. O, felsefi, siyasi sosyolojik boyutlarını göz önünde bulundurarak ebedi pratik şeklinde değerlendirmiştir. Ayrıca iktidarı aygıtı arasındaki farkı koymuş, kapitalist sistemdeki rolünü göstermiştir.